Zorgprogramma Autisme

Wat is het?

Autisme Spectrum Stoornis (ASS) is een stoornis in de informatieverwerking in de hersenen. Het is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis die gekenmerkt wordt door kwalitatieve beperkingen in sociale interacties, de communicatie en de verbeelding. Het gaat gepaard met een beperkt repertoire aan interesses en activiteiten, en stereotiepe gedragingen. Deze beperkingen komen bij alle mensen met ASS in meer of mindere mate voor.

Kenmerken

Naast de hierboven genoemde beperkingen kent ASS drie kernsymptomen die op de voorgrond treden:

• Sociale interactie en verbeelding
  Mensen met ASS zijn erg in zichzelf gekeerd en maken vaak geen oogcontact met anderen. Ze kunnen zich moeilijk inleven in andere mensen.
• Communicatie en (lichaams)taal
  Iemand met ASS herkent vaak geen emoties (zoals boos, blij of verdrietig). De taalontwikkeling kan vertraagd en afwijkend zijn. Verder neemt iemand met ASS figuurlijke uitspraken letterlijk.
• Stereotiepe interesses en gedrag
  Als je ASS hebt, kun je helemaal opgaan in een bepaalde activiteit, zodat nergens anders meer aandacht voor is. In je gedrag zijn vaak herhalende patronen te herkennen.

Naast de drie kernsymptomen zijn er belangrijke geassocieerde symptomen, zoals afwijkende zintuiglijke verwerking, afwijkende motoriek, emotieregulatieproblemen en hypersensiviteit.

Kijk voor meer informatie en het aanvragen van een auti-pas hier.

Hoe wordt het onderzocht?

Een Autisme Spectrum Stoornis is niet met lichamelijk onderzoek vast te stellen. De diagnose is een ‘gedragsdiagnose’ en kan soms enkele maanden op zich laten wachten. Daarbij wordt gekeken naar de (combinatie van de) al eerder genoemde symptoomgebieden: sociale interactie, communicatie, stereotiepe gedragingen en interesses. De diagnose kan gesteld worden door een (kinder- en jeugd)psychiater of een gz-psycholoog, of door een multidisciplinair team geleid door een psychiater of GZ-psycholoog.

Behandeling

Omdat de oorzaken van ASS nog niet bekend zijn, is het (nog) niet mogelijk deze te verhelpen. ASS is niet te genezen, daarom richt de behandeling zich op twee aspecten. Aan de ene kant op het aanleren van vaardigheden om zo goed mogelijk met de beperkingen om te gaan, aan de andere kant op het aanpassen van de omgeving. Denk hierbij aan aanpassingen op school of werk, zoals een vaste werkplek of een vaste dagindeling.

De behandeling van ASS kan bestaan uit:

• • Psycho-educatie
    Met psycho-educatie leer je wat ASS voor je betekent. Je krijgt inzicht in wat je goed kunt, waar je ondersteuning bij nodig hebt en hoe je kunt omgaan met lastige situaties.
  • Cognitieve gedragstherapie
    Deze therapievorm wordt toegepast voor het beter leren omgaan met ASS, het bevorderen van een positief zelfbeeld, stressmanagement en de behandeling van comorbiditeit. Het is bedoeld om mensen met ASS te helpen relativeren, afstand te nemen en meer zicht te krijgen op de samenhang tussen gebeurtenissen, gedachten, gevoelens, gedragingen en gevolgen daarvan, waardoor ook gedragsveranderingen tot stand kunnen worden gebracht.
  • Gezinsinterventies
    Het gezin wordt betrokken bij start van de behandeling en het opstellen van een behandelplan. Dit is bij mensen met ASS belangrijk, zodat de omgeving weet hoe om te gaan met de problematiek. Het gaat dan om individuele gezinsinterventies. Tevens wordt er psycho-educatie geboden aan familieleden en is er ook de mogelijkheid onderling ervaringen en informatie uit te wisselen.
  • Equitherapie
    Je wordt door een equitherapeut in contact gebracht met paarden. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat dit effectief kan zijn voor mensen met ASS: ze leren sociale vaardigheden, maken makkelijker contact en probleemgedrag vermindert.
    Lees hier meer over equitherapie.
  • Creatieve therapie
    Zowel individueel als in groepsverband zoek je naar mogelijkheden om je op creatieve wijze (drama, schilderen of andere expressieve vormgeving) te leren uiten. In het bijzonder wordt deze therapie aan mensen aangeboden die een verstoorde verhouding hebben tot de omgeving en zichzelf, waarbij gezocht wordt naar een non-verbale wijze van communiceren om het contact te herstellen.
  • Farmacotherapie
    Er is geen medicijn dat de oorzaak van ASS wegneemt. Wel kan medicatie ingezet worden om klachten te verminderen, bijvoorbeeld overprikkeling. De farmacotherapeutische behandeling wordt binnen Zeeuwse Gronden verzorgd door psychiaters. Minimaal twee keer per jaar is er contact tussen psychiater en cliënt. Uiteraard wordt deze frequentie opgevoerd bij verandering van medicatie.
  • Dagbesteding
    Dagbesteding is op verschillende niveaus in te zetten en wordt vastgelegd en geëvalueerd in het behandelplan. Het valt in hoofdzaak in drie delen uiteen: sociaal-culturele dagbesteding, recreatieve dagbesteding en arbeidsmatige dagbesteding.
    Lees hier meer over onze dagbesteding.
  • Beschermd wonen
    Wanneer zelfstandig wonen niet mogelijk is, biedt Zeeuwse Gronden verschillende woonvormen aan:
    – Wonen binnen een wooncluster
    – Zelfstandig wonen met een zorgarrangement
    – Wonen in een groepswoning
    – Zelfstandig wonen met ambulante behandeling
    Lees hier meer over wonen bij Zeeuwse Gronden.

Kwaliteit

Voor alle onderdelen van het zorgprogramma maken we gebruik van de wettelijke kaders en regelgeving van Zeeuwse Gronden. Dit betreft de Wet op de Geneeskundige Behandelovereenkomst (WGBO), de Wet verplichte ggz (Wvggz), de Jeugdwet en de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG). Daarnaast werken we met een kwaliteitsstatuut, waarin de aanmeld- en behandelprocedure staat beschreven. Iedere cliënt krijgt een hoofdbehandelaar aangewezen en heeft daar in sommige gevallen inspraak in. In de uitvoer van de behandeling kan de cliënt te maken krijgen met meerdere behandelaren, die ieder verantwoordelijk zijn voor hun eigen deel. De hoofdbehandelaar is aansprakelijk voor de keuzes die worden gemaakt ten aanzien van de behandeling. We houden altijd rekening met de autonomie en privacy van de cliënt.